Μελέτη Περίπτωσης

Διαχείριση της βιοποικιλότητας στα εθνικά πάρκα

1. Εισαγωγή

Η βόσκηση των ζώων χρησιμοποιείται για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας σε μεγάλες εκτάσεις στα εθνικά πάρκα. Η μετακίνηση των ζώων μεταξύ των βοσκοτόπων γίνεται κατά μήκος σύντομων διαδρομών σε διάρκεια μικρότερη της μίας ημέρας. Οι βοσκότοποι χρησιμοποιούνται για τη διατροφή των ζώων ενώ η διαχείριση τους μέσω της βόσκησης βοηθά τη βλάστηση να διατηρείται σε μικρό ύψος και προστατεύει τους ευαίσθητους οικοτόπους και είδη όπως π.χ. της ουγγρικής οχιάς του λιβαδιού (meadow viper). Για τη διατήρηση της γενετικής ποικιλότητας του ζωικού κεφαλαίου, χρησιμοποιούνται αυτοχθόνες ουγγρικές φυλές ζώων.

2. Βασικές πληροφορίες

Έναρξη της πρακτικής

1964

Τοποθεσία

Hungary

Εμπλεκόμενοι οργανισμοί

διευθύνσεις εθνικών πάρκων και αμειβόμενοι υπάλληλοι ή μισθωτοί (βοσκοί, καουμπόηδες, ιππείς κ.λπ)

Συνολική επιφάνεια της καλλιεργούμενης γης σε εκτάρια

Επιφάνεια γης που χρησιμοποιείται στη μετακινούμενη κτηνοτροφία: περίπου. 10-100 ha ανά εθνικό πάρκο.

Ιδιοκτησία της γης που χρησιμοποιείται στη μετακινούμενη κτηνοτροφία

κρατική ιδιοκτησία

Βασικά προϊόντα

Το έτος έναρξης της πρακτικής ποικίλλει μεταξύ των εθνικών πάρκων της χώρας. Το εθνικό πάρκο Bükk είναι ένα από τα γνωστότερα που χρησιμοποίησε πρώτο τη βόσκηση για διαχειριστικούς σκοπούς, ακόμη και πριν από την ίδρυση του εθνικού πάρκου (γύρω στο 1964).

Περιφέρεια NUTS3

HU311, HU213, HU312, HU221, HU321, HU322, HU102, HU331, HU332, HU333

Εθνικό πάρκο Aggteleki
Εθνικό πάρκο Balaton Uplands
Εθνικό πάρκο Bükk
Εθνικό πάρκο Fertő-Hanság
Εθνικό πάρκο Hortobágyi
Εθνικό πάρκο Kiskunság

Συλλογή

3. Κατάσταση πριν από την έναρξη/ αλλαγή/ συνέχιση

Στα εθνικά πάρκα υπάρχουν όλες οι μορφές κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Μία από τις παλιότερες εκμεταλλεύσεις είχε ιδρυθεί σε μία πρόσφατα καθορισμένη περιοχή του εθνικού πάρκου αλλά εγκαταλείφθηκε πριν από τον χαρακτηρισμό του ως εθνικό πάρκο. Κάποιες άλλες εκμεταλλεύσεις ξεκίνησαν την ίδια περίοδο που ιδρύθηκαν το εθνικά πάρκα. Έτσι, αυτές οι εκμεταλλεύσεις είναι τόσο παλιές όσο και το παλαιότερο εθνικό μας πάρκο το οποίο γιορτάζει το 2023, την επέτειο των 50 χρόνων του. Οι εκμεταλλεύσεις είναι διαφορετικές λόγω των διαφοροποιήσεων στους σκοπούς της διατήρησης/προστασίας της γενετικής ποικιλότητας που αποτελεί τον κύριο σκοπό της βόσκησης. Παρόλο που η πλειοψηφία των εκμεταλλεύσεων είναι σε πεδινές περιοχές, υπάρχουν και ορισμένες εξαιρέσεις. Οι περιοχές Balaton Upland, Bükk και Aggtelek είναι λοφώδεις, αλλά όλες βρίσκονται σε υψόμετρο μικρότερο από 1000 m.

4. Περιγραφή της μετακινούμενης κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης

Τύπος λιβαδικού τοπίου

Πεδινά ή ορεινά λιβάδια
Ποολίβαδα σε αλατούχα εδάφη
Λειμώνες
Τυρφώδη λιβάδια

Ζώα Είδος/ φυλή

Ο κύριος σκοπός της βόσκησης είναι για τη διατήρηση της γενετική ποικιλότητας. Χρησιμοποιούνται οι αυτόχθονες ουγγρικές φυλές (γκρίζα βοοειδή, άλογα φυλής hucul και lipicai, πρόβατα φυλής racka και cigája), ή φυλές που πιστεύεται ότι έχουνε σχέση με την ουγγρική ιστορία (όπως το άλογο przewalsky).

Τρόπος Μετακίνησης

Η πλειοψηφία των μετακινήσεων είναι οριζόντια. Ωστόσο μπορεί να υπάρχει και κάθετη μετακίνηση. Η κάθετη μετακίνηση οφείλεται στη θέση του χειμερινού στάβλου και τη διαθέσιμη έκταση βοσκοτόπων. Η κάθετη μετακίνηση γίνεται με σκοπό τη πρόσβαση σε καλύτερη διαθέσιμη βοσκήσιμη ύλη ή για να αποφύγουν τις σκληρές συνθήκες του χειμώνα.

Είδος επιχείρησης

Οριζόντια μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών

Αγορές στις οποίες απευθύνεται/πώληση προϊόντων

Τα προϊόντα πωλούνται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και σχετικών προγραμμάτων των εθνικών πάρκων.

Απειλές και προκλήσεις

Η βόσκηση των ζώων στα εθνικά πάρκα αντιμετωπίζει διάφορες προκλήσεις. Η ξηρασία, η οικονομική κρίση και ο πόλεμος (Ουκρανορωσικός), προκαλούν αύξηση του κόστους παραγωγής της κτηνοτροφικής δραστηριότητας. Η αύξηση του κόστους έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Επιπλέον, εμφανίζονται διοικητικά και γραφειοκρατικά προβλήματα με τις επιδοτήσεις . Επιπλέον, επιπρόσθετη δυσκολία αποτελεί η πρόσληψη προσωπικού, όπως οι βοσκοί. Παρόλο που τα εθνικά πάρκα προσφέρουν έναν καλό μισθό, ο αριθμός των αιτήσεων για εργασία στις κτηνοτροφικές μονάδες είναι πολύ περιορισμένος.

5. Λήψη αποφάσεων

Αιτιολόγηση

Ο λόγος για την έναρξη της πρακτικής ήταν οικολογικός (δηλαδή η προστασία της βιοποικιλότητας).

Απόφαση για το είδος του ζώου/συγκεκριμένη φυλή

Το είδος ζώου και οι φυλές του επιλέγονται για την προστασία της γενετικής τους ποικιλότητας.

Απόφαση για το σύστημα παραγωγής

Τα συστήματα παραγωγής των εκμεταλλεύσεων ποικίλλουν. Μπορούν να εμφανιστούν όλα τα είδη συστημάτων παραγωγής.

Πολυλειτουργικές πτυχές

Αν και παράγεται κρέας, η βιοποικιλότητα, το τοπίο, το περιβάλλον και το κλίμα έχουν την ίδια σημασία καθώς η κτηνοτροφική πρακτική συνδέεται με τη διαχείριση των εθνικών πάρκων.

6. Εκπαίδευση/ δεξιότητες για την ίδρυση της "επιχείρησης"

Ανταλλαγή πληροφοριών για εθνικούς διαγωνισμούς

7. Επόμενα βήματα για να προχωρήσετε

Η παροχή ζωικών προϊόντων δεν είναι ο κύριος σκοπός της κτηνοτροφικής δραστηριότητας. Ωστόσο, αποτελεί μια πολύ σημαντική παράμετρο της κτηνοτροφικές δραστηριότητας, η εύρεση της κατάλληλης αγοράς που είναι διατεθειμένη να πληρώνει τα υψηλής ποιότητας

Υπάρχουν αρκετές κτηνοτροφικές παραδόσεις, όπως η διοργάνωση φεστιβάλ (π.χ. φεστιβάλ κρεατόσουπας, φεστιβάλ παρασκευής λουκάνικων κ.λπ.) που συμβάλουν στην προώθηση των τοπικών προϊόντων).

8. Προσφορά και Προτάσεις του κτηνοτρόφου

Η καλή οικολογική κατάσταση των λιβαδιών και η διατήρηση των αυτόχθονων τοπικών φυλών είναι τα σημαντικότερα οφέλη από την άσκηση της μετακινούμενης κτηνοτροφίας.

Οι μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η κλιματική αλλαγή (ξηρασία), οι οικονομικές συνθήκες και η γραφειοκρατία.